Η ιταλική Επιτροπή Ανταγωνισμού σε δύο διαφορετικές αποφάσεις της, που δημοσιεύτηκαν στις 17.2.2014, επέβαλε πρόστιμο στις αεροπορικές εταιρείες EASYJET και RYANAIR για τη χρήση αθέμιτων εμπορικών πρακτικών υπό την έννοια της Οδηγίας 2005/29/ΕΚ, αναφορικά με συμβάσεις ασφάλισης ταξιδίου που προσφέρονταν κατά την ηλεκτρονική κράτηση εισιτηρίων. Κρίθηκε ότι οι πρακτικές αυτές παραβιάζουν τα άρθρα του ιταλικού καταναλωτικού κώδικα που έχουν μετεγγράψει στο ιταλικό δίκαιο τις διατάξεις της Οδηγίας 2005/29/ΕΚ σχετικά με τις παραπλανητικές παραλείψεις (βλ. άρθ. 7 της Οδηγίας) και τις επιθετικές εμπορικές πρακτικές (βλ. άρθ. 8 και 9 της Οδηγίας).
Κατ’ αρχάς και οι δύο εταιρείες κρίθηκε ότι παρείχαν ανεπαρκείς πληροφορίες σχετικά με τους όρους της ταξιδιωτικής ασφάλισης που προσέφεραν στους επιβάτες τους με επιπλέον χρέωση. Δε διευκρίνιζαν στους επιβάτες ότι η ασφαλιστική σύμβαση προέβλεπε συμμετοχή τους στη ζημία, η οποία ήταν συχνά δυσανάλογα υψηλή σε σχέση με την τιμή του εισιτηρίου, καθώς και ότι η ασφάλιση δεν κάλυπτε τους καταβληθέντες φόρους και τέλη αεροδρομίου. Αυτό αποτελεί παραπλανητική παράλειψη.
Δεύτερον, αμφότερες εταιρείες χρέωναν τους επιβάτες με ένα πρόσθετο ποσό (20 € η RYANAIR, 12 € η EASYJET) για να τους παράσχουν βεβαίωση ότι δεν είχαν ταξιδέψει με την πτήση για την οποία είχαν κράτηση, πράγμα απαραίτητο για την είσπραξη της ασφαλιστικής αποζημίωσης. Για να λάβουν τέτοια βεβαίωση, οι επιβάτες έπρεπε να τηλεφωνήσουν σε αριθμό με χρέωση, ώστε να μιλήσουν με υπαλλήλους της εταιρείας και να υποβάλουν αίτηση για τη βεβαίωση. Ο τελευταίος όρος ήταν διαθέσιμος μόνο στο τμήμα των Συχνών Ερωτήσεων της ιστοσελίδας. Έτσι, οι επιβάτες που επιθυμούσαν αποκατάσταση των εξόδων τους από την ασφαλιστική έπρεπε να περάσουν από μια πολύπλοκη διαδικασία, η οποία συνεπαγόταν πρόσθετα έξοδα. Άρα, οι εταιρείες χρησιμοποιούσαν μη συμβατικά εμπόδια για να αποθαρρύνουν τους καταναλωτές από την άσκηση των δικαιωμάτων τους – το οποίο αποτελεί επιθετική εμπορική πρακτική.
Τρίτον, ειδικά σε ό,τι αφορά τη RYANAIR η προσφορά ταξιδιωτικής ασφάλισης ήταν νομικά προβληματική από ποικίλες απόψεις:
(α) Η RYANAIR προσέφερε ταξιδιωτική ασφάλιση μέσω προεπιλεγμένων επιλογών (opt out), που σημαίνει ότι αν ο επιβάτης δεν προέβαινε σε καμία ενέργεια, χρεωνόταν με την ασφάλιση. Ωστόσο, το άρθρο 23 §1 του Κανονισμού (ΕΚ) 1008/2008 απαγορεύει τη χρήση προεπιλεγμένων πρόσθετων χρεώσεων. Σημειωτέον ότι το ΔικΕΕ έχει νομολογήσει ότι οι διατάξεις του Κανονισμού εφαρμόζονται και σε υπηρεσίες τρίτων που προσφέρονται μέσω της διαδικασίας κράτησης αεροπορικών εισιτηρίων (απόφαση της 19.7.2012, υπόθεση C-112/11 e-bookers).
(β) Η διαφήμιση της ασφάλισης τόνιζε ότι οι επιβάτες μπορούσαν να εξοικονομήσουν έως και 18.000 € μέσω της ασφάλισης, η οποία προσφερόταν σε δύο μορφές: μία «βασική» και μία «ενισχυμένη». Μολονότι η διαφήμιση κάλυπτε και τις δύο μορφές, το μέγιστο όφελος που μπορούσαν να αποκομίσουν οι επιβάτες προέκυπτε μόνο από τη δεύτερη μορφή και υπό πολύ συγκριμένες περιστάσεις, στοιχεία που δεν γνωστοποιούνταν στους επιβάτες. Έτσι αυτοί παρακινούνταν να πιστέψουν ότι μπορούσαν να επωφεληθούν από το διαφημιζόμενο όφελος σε κάθε περίπτωση – που είναι παραπλανητική παράλειψη.
(γ) Για να αποεπιλέξουν την ασφάλιση ταξιδίου, οι επιβάτες έπρεπε να διαλέξουν τον τόπο διαμονής τους από έναν πτυσσόμενο κατάλογο χωρών (drop down menu), οι οποίες αναγράφονταν με αλφαβητική σειρά. Οι διαμένοντες στην Ιταλία μπορούσαν να βρουν τη χώρα τους μόνο έμμεσα, καθότι αυτή αναφερόταν στο «Ν» μεταξύ Ολλανδίας (Netherlands) και Νορβηγίας (Norway) ως «Non mi assicurare» (μη με ασφαλίσετε στα ιταλικά). Επομένως η διαδικασία αποεπιλογής ήταν αναιτιολόγητα περίπλοκη και μπερδεμένη, για να αποτρέπει τους καταναλωτές από την ενάσκηση των δικαιωμάτων τους – το οποίο συνιστά επιθετική εμπορική πρακτική.
Ως εκ τούτου, η ιταλική Επιτροπή Ανταγωνισμού επέβαλε πρόστιμο στη RYANAIR 850.000 € και έθεσε στην εταιρεία προθεσμία 30 ημερών για να τη γνωστοποίηση των μέτρων που προτίθεται να λάβει για τη διόρθωση της κατάστασης. Η EASYJET προέβη σε διορθωτικές ενέργειες κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εναντίον της, οπότε τιμωρήθηκε με πρόστιμο ύψους 200.000 €.
Μπορείτε να βρείτε το ανακοινωθέν Τύπου της ιταλικής Επιτροπής Ανταγωνισμού στα αγγλικά εδώ. Για το κείμενο της απόφασης κατά της EASYJET στα ιταλικά δείτε εδώ, ενώ για την απόφασης κατά της RYANAIR κοιτάξτε εδώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου