Το «Μεταφορικό Ισοδύναμο» στις Κοινοτικές Αερομεταφορές

Το «μεταφορικό ισοδύναμο» έχει ήδη αναπτύξει την δυναμική του στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ ξεκίνησε ήδη να εφαρμόζεται πρωτίστως στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών, με επίκεντρο μάλιστα τον τομέα εκείνο των ακτοπλοϊκών επιβατικών μεταφορών. Στις μέρες μας δεδομένης και της ιδιαίτερα τεταμένης οικονομικής κρίσης που επικρατεί και έχει πλήξει συθέμελα την ελληνική οικονομία και κοινωνία, είναι εξίσου επιβεβλημένη και αναγκαία, στα πλαίσια του ενωσιακού (κοινοτικού) δικαίου, η θέσπιση ενιαίων νομοθετικών ρυθμιστικών μέτρων, με τα οποία το «μεταφορικό ισοδύναμο» θα εφαρμοσθεί ανάλογα και στον τομέα των κοινοτικών αερομεταφορών.

Σύμφωνα με το μεταφορικό ισοδύναμο που ξεκίνησε να εφαρμόζεται στις ελληνικές ακτοπλοϊκές μεταφορές, οι επιβάτες εκείνοι που επιλέγουν να χρησιμοποιούν τις ακτοπλοϊκές μεταφορές με προορισμό από και προς τα ελληνικά νησιά, καλούνται να καταβάλλουν κόμιστρα ισόποσα με εκείνα με τα οποία χρεώνονται για τη χρήση άλλων μέσων μεταφοράς (οδικές / σιδηροδρομικές μεταφορές), όσον αφορά ειδικότερα την μετακίνησή τους από το ένα γεωγραφικό σημείο σε άλλο γεωγραφικό σημείο σε ανάλογες αποστάσεις.

Το μεταφορικό ισοδύναμο αποσκοπεί στην «κατά το δυνατόν» εναρμόνιση της τιμολογιακής επιβάρυνσης του χρήστη των αεροπορικών μεταφορών με την αντίστοιχη που εφαρμόζεται στον τομέα των χερσαίων μεταφορών, η οποία επικεντρώνεται στην απολαβή ανάλογης προσφερόμενης υπηρεσίας, ανεξαρτήτως του μεταφορικού μέσου που χρησιμοποιείται, σε ό τι αφορά στη συχνότητα, στο κόστος, στον χρόνο μετακίνησης, στην απόσταση που θα διανύσει, καθώς και στην προσφερόμενη ποιότητα. Ειδικότερα, με την εφαρμογή των παραπάνω ενωσιακών μέτρων για το μεταφορικό ισοδύναμο και στις αεροπορικές γραμμές που συνδέουν τις νησιωτικές περιοχές με την ευρύτερη ελληνική επικράτεια και κατ’ επέκταση με την Ευρώπη, ενισχύεται η επιβατική κίνηση, εφόσον η πρόσβαση των παραπάνω προσώπων στις εν λόγω περιοχές, για τους τουρίστες ή για τους επαγγελματίες, διευκολύνεται, με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται αντίστοιχα και η τουριστική κίνηση και τοπική οικονομία στις εν λόγω νησιωτικές περιοχές. Ωστόσο ταυτόχρονα με την εύκολη ή μη πρόσβαση στις παραπάνω περιοχές (αύξηση της συχνότητας των ήδη υφισταμένων δρομολογίων και επενδύσεις σε νέες αεροπορικές γραμμές και κατ’ επέκταση σε νέα δρομολόγια), εξίσου ευνοϊκή πρέπει να είναι και η εφαρμογή της τιμολογιακής πολιτικής στο συνολικό κόστος αερομεταφοράς, όπως προαναφέρθηκε.

Με το μεταφορικό ισοδύναμο δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς ότι αίρεται μεταξύ άλλων και ο κοινωνικός αποκλεισμός των κατοίκων των νησιωτικών περιοχών, καθόσον ενισχύεται η προσβασιμότητα τουριστών στις νησιωτικές περιοχές, η οποία συνδυάζεται αναντίρρητα και με την προωθούμενη αναβάθμιση των νησιωτικών περιφερειακών αερολιμένων στα πλαίσια των συμβάσεων παραχώρησης της αξιοποίησης και αναβάθμισης των παραπάνω αερολιμένων από το ελληνικό δημόσιο σε ιδιωτικούς φορείς. Παράλληλα, με την τόνωση του επιβατικού ενδιαφέροντος, στην οποία συμβάλλει καθοριστικά το οικονομικό κίνητρο που παρέχεται με το μεταφορικό ισοδύναμο, ενισχύεται το επιχειρηματικό ενδιαφέρον των κοινοτικών αερομεταφορέων να επενδύσουν σε νέα δρομολόγια ή να αυξήσουν τα ήδη υπάρχοντα δρομολόγια τους προς νησιωτικούς προορισμούς. Συνακόλουθα, το μεταφορικό ισοδύναμο θα μπορούσε να εφαρμοσθεί και στην περίπτωση επιβολής παροχής δημόσιας υπηρεσίας για τις άγονες αεροπορικές γραμμές που συνδέουν μεταξύ των απομακρυσμένες νησιωτικές περιοχές.

Η εφαρμογή των παραπάνω ρυθμιστικών κοινοτικών – ενωσιακών μέτρων για το μεταφορικό ισοδύναμο, κατά την πρόσφατη εκδοχή της κοινής στρατηγικής πολιτικής της Ε.Ε. για την ανάπτυξη ευρύτερα του τομέα των μεταφορών στην Ευρώπη, μεταξύ άλλων κρατών μελών απασχόλησαν και την Ελλάδα, συνεπάγεται μία δυναμική αύξηση της επιβατικής κίνησης από και προς τους νησιωτικούς προορισμούς και συμβάλλει ουσιαστικά στην εκκίνηση, αλλά και εκδήλωση έντονου επιχειρηματικού επενδυτικού ενδιαφέροντος των κοινοτικών αερομεταφορέων ως προς την αύξηση της κερδοφορίας τους και την τόνωση της ανταγωνιστικότητας μεταξύ των, αλλά και ως προς την τόνωση της ανταγωνιστικότητας και την αύξηση της κερδοφορίας αναφορικά με τους νησιωτικούς περιφερειακούς αερολιμένες, η χρήση και αξιοποίηση των οποίων σταδιακά παραχωρήθηκε από το δημόσιο σε ιδιωτικούς φορείς, με αποτέλεσμα να είναι επιβεβλημένο οι παραπάνω αερολιμένες να διαθέτουν πλέον τις κατάλληλες, εύχρηστες, λειτουργικές και αναβαθμισμένες κτιριακές και λοιπές υποδομές (βλ. σχετικά χωρητικότητα και διαθεσιμότητα χώρου προσγείωσης και απογείωσης των αεροσκαφών, κατάλληλος φωτισμός, προστασία του φυσικού και αστικού περιβάλλοντος κλπ). 

Με το μεταφορικό ισοδύναμο, η αύξηση της επιβατικής κίνησης από και προς τις νησιωτικές περιοχές, εν συνδυασμώ με την τόνωση της ανταγωνιστικότητας τόσο μεταξύ των κοινοτικών αερομεταφορέων όσο και μεταξύ των περιφερειακών νησιωτικών αερολιμένων, θα κινητοποιήσει τους αρμόδιους τοπικούς φορείς των παραπάνω περιοχών, να συστήσουν και να συγκροτήσουν τους Οργανισμούς Διοίκησης Διαχείρισης Προορισμού (Ο.Δ.Δ.Π.), οι οποίοι θα προβάλλουν τις παραπάνω νησιωτικές περιοχές, απομακρυσμένες ή μη, ως εν δυνάμει αξιοσημείωτους τουριστικούς προορισμούς τόσο σε ελληνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Το συμπέρασμα που συνάγεται από μία πρώτη ανάγνωση και διερεύνηση της εν λόγω δέσμης μέτρων και της στρατηγικής πολιτικής της Ε.Ε. που εξετάζεται για τον τρόπο με τον οποίο θα εφαρμοσθεί επιτυχώς το μεταφορικό ισοδύναμο και στον τομέα των κοινοτικών αερομεταφορών, είναι ότι μία δυναμική αύξηση της επιβατικής κίνησης τόσο από έλληνες όσο και από ευρωπαίους πολίτες από και προς τις περιφερειακές νησιωτικές περιοχές, θα συμβάλλει στη βιώσιμη τουριστική, οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των νησιωτικών τοπικών περιοχών και κοινωνιών, καθώς και ευρύτερα στη βιώσιμη περιφερειακή ανάπτυξη της Ελλάδος, η οποία είναι απολύτως αναγκαία για την χώρα μας σε καιρό οξυμμένης δημοσιονομικής κρίσης.